Herbarium maken

Wat is een herbarium

Een herbarium is een verzameling van gedroogde planten. In een herbarium worden verschillende soorten bladeren, bloemen en planten gedroogd. Dit drogen kun je doen door de planten tussen een keukenrolpapiertje in of onder een dik boek te leggen, maar je kunt hiervoor ook heel gemakkelijk zelf een plantenpers maken.

Regels voor het verzamelen

Behandel de natuur, Gods schepping, met respect! Het is belangrijk dat je niet zomaar zeldzame planten gaat plukken voor je herbarium. Als leider kun je daarom de kinderen/tieners een lijst van planten geven die ze moeten verzamelen voor hun herbarium. Voor elke goede plant kunnen ze punten verdienen, zit er een plant tussen die niet op de lijst staat dan geeft dit minpunten. De volgende plantenlijst (klik hier) kan je helpen.
Als er in je herbarium planten zitten die niet opgegeven zijn gaan er punten af. Dit is om te voorkomen dat je zeldzame planten gaat verzamelen.

• Pluk alleen planten als er meerdere van dezelfde soort bij elkaar staan.
• Verzamel complete planten (stengel, blad, bloem), maar laat de wortel zitten. De plant kan dan vaak weer uitgroeien, zodat anderen er later ook weer van kunnen genieten.
• Schrijf informatie op over de omgeving waar de plant in groeit. Bewaar deze informatie goed, dit kan je helpen als je de plant na het drogen gaat inplakken in je herbarium. Tip: Schrijf met potlood, dat vlekt niet als het papier vochtig wordt.
  
• Noteer altijd:
  • Datum: wanneer heb je de plant gevonden.
  • Vindplaats: waar heb je de plant gevonden (straat, plaats, rivier/beek) en in wat voor soort omgeving de plant stond (bijv. berm, weiland, boomgaard, etc).

• TIP: Om de vindplaats goed te beschrijven, moet je letten op:
  • Groeit de plant in het licht of juist in de schaduw, denk hierbij ook hoe de zon draait.
  • Groeit de plant op een droge of juist op een vochtige plek?
  • Hoe hoog is de plant en hoe hoog is deze als je dit vergelijkt met de planten die eromheen groeien.
  • Welke andere planten staan vlakbij de geplukte plant.
  • Valt de plant op of juist niet.
  • Staan er veel van dezelfde soort bij elkaar?
  • Andere bijzonderheden die je zijn opgevallen.

Drogen

• Hoe sneller de planten drogen hoe mooier de kleur blijft.
  Planten moeten gedroogd worden tussen papier dat veel vocht opneemt.
  Je kunt dit goed doen met oude kranten of keukenrolpapier.
• Doe de planten zo snel mogelijk na het verzamelen tussen het papier.
• Leg de planten zo mooi mogelijk op het papier, zorg dat alle onderdelen duidelijk zichtbaar zijn. Grote planten kun je evt. in stukken drogen.
• Doe bij de plant een papiertje met alle gegevens over de plant. Zo weet je later precies bij welke plant de gegevens horen.
• Houd de kranten met de planten zo plat mogelijk. Maak de stapel dus niet te hoog.
• Leg op het stapeltje een paar grote zware boeken, dan worden de planten goed platgedrukt en drogen ze snel. Gebruik, als je er één hebt, een plantenpers.
• Kijk na 1 dag of de planten nog goed liggen. Je kunt ze dan als het nodig is nog anders leggen, bijvoorbeeld als de bladeren dubbelgevouwen zijn. Vervang vochtige kranten in het begin iedere dag door droge. Zo drogen de planten sneller en heb je minder kans op schimmel.

Inplakken

• Plak alleen planten op die helemaal droog zijn. Als de planten/bloemen nog een beetje vochtig zijn, kan het papier gaan schimmelen.
  
• Gebruik tekenpapier om de plant op te plakken (Geen dun papier en geen lijntjespapier).
• Per bladzijde één plant.
• Plak de planten op met doorzichtig plakband.
• Plak de planten maar aan één kant van het papier.
• Zorg ervoor dat alles er netjes uitziet en alles mooi vlak ligt.
• Bovenaan de pagina schrijf je de naam van de familie waar de plant bij hoort.
• Het is leuk als je ook de volgende gegevens bij de plant noteerd:
  • de naam (ook de wetenschappelijke naam),
  • de datum (dag/maand/jaar),
  • de vindplaats,
  • een korte omschrijving van de vindplaats.
    

• Zorg dat alles er netjes uitziet.
• Doe de planten soort bij soort.
  
• ...En natuurlijk maak je een mooie voorpagina .
  

Bronnen

Foto's: A.M. Korenhof

Plantenlijst (met foto's): http://www.bioplek.org/organismen/planten/1klas_plantenlijst.html 

Maken van het herbarium:
http://www.bioplek.org/1klas/1klas_herbarium.htmlp
http://dier-en-natuur.infonu.nl/bloemen-en-planten/13578-een-herbarium-maken.html